Mari Fe Rodríguez Docampo naceu en Ourense o 9 de agosto de 1932 e foi a primeira muller ourensá titulada en enfermería e a primeira colexiada neste profesión. A súa nai chamábase Dolores Docampo de la Fuente e o seu pai César Rodríguez Cortiñas. Mari Fe é a terceira dos cinco fillos que tivo o matrimonio. Os seus irmáns son Dolores (recentemente falecida en Caracas), Fe (esta filla faleceu de nena por meninxite aos dous meses de nacer), Mari Fe (que levou o nome da súa anterior irmá falecida), César e Josefa. Os cinco naceron na rúa de Mariñamansa de Ourense.
Previamente quixera contarlles unha moi bonita historia, a historia que me levou a coñecer as referencias de Mari Fe Rodríguez Docampo e a do resto dos seus irmáns e que fixo que creara vínculos de enorme agarimo coa súa familia desde Málaga ata Ourense. Quere o azar da vida que vaiamos atopando marabillosos tesouros de igual xeito que uns arqueólogos.
Estaba eu buscando información sobre unha muller ourensá cuxos apelidos eran Docampo. Nesta intensa pescuda atopei nunha ocasión unha dedicatoria no libro de visitas de Os Furafollas de Bazal na que se dicía o seguinte "Aunque vivo en Andalucía, soy galego. Mi padre era de Marce, y mi madre (Dolores Docampo) había nacido y era de Bazal..." Esta dedicatoria estaba asinada por César Rodríguez Docampo o 2 de outubro de 2017. De inmediato pensei que a nai de don César e a muller sobre a que eu estaba investigando eran irmás pola coincidencia dos apelidos.
(Mari Fe é a enfermeira da esquerda)
A partir de entón, busquei a maneira de poder contactar con Don César do que, en principio, sabía que vivía en Andalucía. Fun aproximando a información e logrei averiguar que vivía en Campillos, un concello de Málaga. Indaguei algo máis de Don César e souben que é Catedrático de Filosofía de Ensinanzas Medias ademais de periodista e escritor de varias novelas, algunhas delas centradas en Ourense, como, por exemplo, "Auria, la Ciudad de los Tiempos Infinitos". Unha preciosa e recompendable novela narrada dun xeito fluído e poético de temática intensa que promove á reflexión. Ademais desta obra escribiu "La Transición en Campillos tras la muerte de Franco"; "Christiaan N.Barnard en la Taberna de los mares"...todas de temáticas de transfondo filosófico que invitan a repensar. Sabía pois que me atopaba ante unha persoa de enorme cultura, un gran intelectual, un brillante escritor e unha persoa que profesaba un amor intenso pola súa terra. Logo descubrín que fora o primeiro alcade da transición en Campillos e que exerceu no Colexio "El Colegio de San José". Estas novas pistas leváronme a contactar co colexio para ver se podían indicarme como podía localizar a Don César e remitíronme ao Concello de Campillos. Enviei varios correos electrónicos ao Concello pois a miña curiosidade acrecentábase cada vez máis. E nunha destas recibo un mail de Noelia Rodríguez indicándome que era a filla de César e que se puña á miña disposición para ofrecerme a información que precisara.
Novela ambientada en Ourense de Don César Rodríguez Docampo.
En primeiro lugar indicoume que a súa avoa, Dolores Docampo, non era irmá da muller que eu estaba buscando e que a ela tamén lle sorprendera a coincidencia dos apelidos. Pero, tras presentarme como é debido e indicarlle cal era a finalidade da miña investigación, ofreceume a historia da súa tía Mari Fe. A partir de aí comezou un trasvase continuo de correos entre Noelia e máis eu, desde Campillos, Málaga, a Ourense e se agrandaba o meu interese pola historia da súa tía e a súa familia. Para min Noelia foi unha guía neste camiñar e por iso a miña estima por ela non pode ser máis grande. Creouse un gran vínculo entre nos as dúas e o seu pai, César, que sempre ten a Ourense na súa alma. Noelia levoume a contactar coa súa tía Josefa, Hermana da Congregación Divino Maestro en Ourense, pois é a que está pendente de Fe que xa é moi maior. Dito e feito, facilitoume os teléfonos e eu chameina á Congregación Divino Maestro e a súa voz alegre, desperta e chea de corazón dixo que non tiña ningún reparo en contarme a traxectoria da súa irmá. E así foi, quedamos o día 17 de xuño de 2021 ao ladiño da igrexa de Santa Eufemia e durante un cafeciño falamos e falamos case dúas horas. E de aí nace esta bonita historia de Mari Fe e da súa familia. Comecemos.
Dolores, Fe, César e Josefa eran fillos de Dolores Docampo de la Fuente que naceu en Bazal da familia do Conde de Bazal, título que probablemente pertencía á súa nai, Ramona de la Fuente ou á nai do seu pai, César Docampo. O caso é que dito título quedou sen vixencia. O home de Dolores chamábase César Rodríguez Cortiñas que naceu en Marce. Os dous, polo tanto eran lucenses. Pero ao casar viñeron para Ourense e asentáronse en Mariñamansa onde rexentaron un comercio de ultramariños. Pasado un tempo Don César, o pai, marchou para Barcelona onde un sobriño e alí faleceu.
Dolores quedou viúva e ao cargo dos seus fillos, pero era unha muller de carácter e moi traballadora que sempre quixo que todos os seus fillos estudasen, tiveran carreira e cultura. Ela exerceu de pai e nai e como di Josefa "sacrificada hasta lo último". Sacounos adiante de xeito magnífico. César, marchou estudar a Comillas cos Xesuítas e fixo a Cátedra de Filosofía e Letras con brillantes resultados forxando unha persoa de fonda cultura. Logo foi destinado a Málaga onde exerceu como docente no colexio San José ata o ano 1977. De aí a novos destinos como Campillos, Ourense, San Fernando de Cádiz, Ronda, Cabra e Jerez de la Frontera e, despois deste amplo periplo, xubilouse aos setenta anos. Pero a súa terra, Auria, tena na memoria e sempre que pode regresa a Ourense; el di: "Aunque vivo en Andalucía, soy galego. Mi padre era de Marce, y mi madre (Dolores Docampo de la Fuente) había nacido y era de Bazal, hija del Conde de Bazal. Mi abuelo tenía en el río Miño, justo donde está ahora el pantano, delante hacia Los Peares, ahí tenía mi abuelo como si fuera una casita de piedra baja, por donde entraban las lampreas y allí quedaban sin poder salir. Mi abuelo o los criados recogían las lampreas que vendían en distintos bares de Galicia. Un abrazo a Galicia, Ourense, Os Peares, Bazal (terra dos meus pais)". No blog que el mesmo rexenta https://cesarrdocampo.blogspot.com/ expresa ese sentimento de amor á terra galega.
As fillas do matrimonio Dolores, a maior, e Josefa, a máis pequena, entrarían na Congregación do Divino Maestro e, sendo as dúas aínda moi noviñas, foron Hermanas Misioneiras en Venezuela onde traballaron intensamente como mestras. Josefa nacida o 18 de xullo de 1936 tiña dezanove anos cando marchou. Dolores falecería alí, en Caracas. Josefa que é especialista en Textos Bíblicos, sacou a Diplomatura despois de tres anos intensos de estudo, continuou alí, en Venezuela, e ademais de impartir docencia tamén oficiaba bautismos e a comunión. Foi trasladada catro anos a Chile pero logo volveu a Venezuela ata que hai seis anos que regresou a Ourense para coidar da súa irmá Mari Fe tras cincuenta e nove anos fóra de España. É Josefa unha muller moi activa, optimista e dunha grande cultura.
Mari Fe Rodríguez Docampo
En canto Mari Fe, realmente quería estudar mediciña en Santiago, pero logo decantouse pola enfermería. Foi estudar a carreira a Salamanca e rematouna en Madrid. Resaltaban os seus profesores que tiña unha grande preparación para a enfermería. Cando se titulou regresou a Ourense e comezou a traballar moi pronto na clínica de Capital Eloy pois era a primeira co título en enfermaría e colexiada nº 1. Probablemente alí coñeceu ao que sería o seu home que era chapista e que estivo convalencente debido a unha ferida que se ocasionou no traballo. Cando casaron ela tiña trinta e seis anos e el cincuenta e dous. O matrimonio viviu na Avenida de Bos Aires e non tiveron fillos e Fe dedicouse de pleno á súa profesión. Cando se creou a Seguridade Social, pasou a traballar no Centro Hospitalario de Xoan XXIII e cando abriu a Residencia Sanitaria trasladárona alí onde traballou ata a súa xubilación. Mari Fe exercía a súa profesión de xeito moi vocacional. Os médicos tíñanlle simpatía e un grande respecto. Así mesmo, era unha muller moi preocupada polos coidados dos enfermos en xeral e, en particular, pola atención aos nenos aos que, segundo as súas palabras, había que darlles o mellor. Con ser unha profesional da medicina, Fe é unha grande experta en herbas medicinais e confía plenamente na súa capacidade terapéutica. Na actualidade, aos seus oitenta e oito anos, próximos a cumprir os oitenta e nove, atópase bastante ben aínda que require de coidados. Pero, segundo me di Josefa, aínda mantén o seu carácter, o que é claro síntoma de ter sido unha muller avanzada no seu tempo. Talvez, moitos ourensás recibimos as curas desta pioneira enfermeira ourensá.
Mari Fe faleceu en Ourense o 21 de agosto de 2023, aos 91 anos de idade.
(O Título oficial de Marí Fe, colgado no corredor da súa casa e fotografado cando a visitei)
Tamén quero dar as grazas á súa tía Josefa Rodríguez Docampo por atenderme e por narrarme esta historia nunha mañanciña fresca de primavera.
Así mesmo quero agradecer ao Colexio San José de Campillos por atenderme e axudarme a localizar a don César. Así mesmo, ao Concello de Campillos que tan amablemente contestou á miña chamada e enviou as miñas referencias á familia de don César para que se puxera en contacto comigo.
Como ven, foi unha historia entrenzada desde Ourense a Málaga e desde Campillos a Ourense que merecía estar neste blog de mulleres ourensás.
